Personal coaching: is filosofisch coaching het meest effectief?
Is filosofische coaching het meest effectief? Eigenlijk niet zo’n goede vraag voor iemand die zich filosofisch coach noemt. De vooronderstellingen in deze vraag zijn talrijk; namelijk dat ik weet heb van effectiviteit, dat ik weet heb van wat filosofische coaching inhoudt. Sterker dat ik weet heb van coachen en van filosofie.
Wat is Filosofische personal coaching?
Nou laten we het onderzoek maar eens starten dan: de term personal coach bestaat al vrij lang en de coach term is afkomstig uit het Engels, een coach is een voertuig voortgetrokken door één of meer paarden. Je verplaatsend van punt A naar punt B. De coach als voertuig, iets waar je in plaats kan nemen en je meegenomen wordt naar een volgend punt. Jaren geleden mocht ik, na mijn menners diploma gehaald te hebben, op de bok plaatsnemen en de teugels overhandigen aan mijn mede reiziger. Niet zelf de teugels in handen en het voertuig besturen, neen de teugels afgeven en de ander de regie laten voeren, hij mende de paarden. Deze luisterden zeer nauw, op stem, op aanwezige spanning, direct zichtbaar. Prachtige momenten meegemaakt met de paarden en met de coachees, die zelf de teugels hanteerden. Zeer personal omdat ieder naast mij andere eigenschappen liet zien en directe feedback kreeg van de paarden. Zelf regie nemen en het eerste zaadje van filosofische personal coaching was ontstaan.
Het woord Personal dan, één van mijn leermeesters (Piet), hanteerde vaak het gezegde: cliënt, pas op voor de hongerige coach. Coaches die hun persoonlijke thema’s inbrengen in de coaching, dan draait het niet om de gecoachte maar om de bewust en onbewuste verlangens van de coach zelf. De meeste coaches starten vanuit die patronen en, eerlijk is eerlijk, kunnen uitzonderlijke kwaliteiten en vaardigheden inbrengen als de eigen thema’s zijn doorgewerkt. Vele specialismes zijn gebaseerd op de persoonlijke ervaringen met rouw, verlies, etc. Maar tegelijkertijd zijn er ook vele coach ‘specialismen’ die vooral verder breien op de eigen ontwikkelweg. Ethisch en professioneel ontstond hier een tweede zaadje; het zaadje wat gepaard gaat met weerstand. En de vraag die blijft is: is de gecoachte wel echt eigenaar van de coachvraag?
Provoceren is ook filosofische personal coaching
Eén van de leukste coach methodieken vind ik nog steeds de provocatieve coaching. Heel veel respect voor deze werkwijze heb ik, het vraagt een onvoorwaardelijk contact wil je deze manier goed kunnen toepassen. Met name in de intake en het komen tot een coach-contract gebruik ik deze provocatieve wijze met veel liefde. Het is ook wel bijzonder dat deze interacties tussen coach en gecoachte lang in mijn geheugen blijven hangen; vrijwel altijd belangwekkende momenten en boodschappen. En gepaard gaande met heel veel lol. Ik weet nog goed dat Jan tijdens een sessie provocatieve coaching voor een management team van een school van een deelnemer te horen kreeg: “ dit lijkt me helemaal niks, deze manier van coachen”, waarop Jan antwoordde: ‘dat klopt joh, dat is ook helemaal niks voor jou, daar kun jij niks mee’. Ik weet nog steeds niet of dit antwoord wel is binnengekomen. Tsja, wellicht is dat dan ook een nadelig iets, het duurt soms heel kort en daarmee is niet altijd even duidelijk of de provocatieve werkwijze altijd leidt tot de juiste uitkomst.
Klopt dat wel?
Dan de filosofische coach, centraal staat daarin voor mij de volgende zinnetjes die in mij rondzingen: “wat zeg je daar en wat je daar zegt, klopt dat wel?” Waar de psychologische coaching veelal een diagnose stelt en van daaruit een behandelplan en aanpak, werkt de filosofische coaching voor mij anders. Laats nog iemand die al 20 jaar met een overtuiging rondloopt na een behoorlijk traumatische ervaring. Welke boodschappen hou je in stand en waarop baseer je die boodschap; wat is dan angst? Hierbij gaan we niet in symptomen van angst en situaties, neen we bespreken de angst zelf en het denken zorgt voor een bewustzijn en een vrijer denken. Een filosofisch coach richt zich op het denken van de gecoachte en klopt dat denken wel, direct vanaf de beginvraag. Dit zorgt ervoor dat het in rondjes draaien met je gedachten helderder wordt. Prachtig woord gedachten, de voltooid verleden tijd van denken. Hiermee het denken stimuleren om veel meer in het hier en nu toe te passen; niet in het verleden denken en niet inde toekomst denken. Zuiver denken, dat is voor mij de essentie van filosofische coaching, wel zo effectief!