Hoe te borgen

Borging

Deze week kwam het weer ter sprake, het borgen van een in gang gezet overleg in een organisatie, dit keer het Moreel Beraad. Voor mij een soort déjà vu, want zoals vaker de afgelopen jaren wordt de vraag naar borging gesteld bij het opstarten van een programma. En heel vaak in combinatie met implementatie; ‘implementatie en borging’ als agendapunt.

En weer had ik een soort vertraging in mijn denken, ik kan niet zoveel met deze behoefte. Klopt de behoefte wel, is het een vraag naar borging of speelt er iets heel anders. Niet zo gek natuurlijk dat juist bij een Moreel Beraad de (filosofische) vraag bleef hangen. In het moreel beraad gaat het eerste deel over de situatie en wat het dilemma of de vraag is, die onder de kwestie hangt en of we dat willen onderzoeken met elkaar.

Als trainer en teamcoach richt ik me meer op de drijfveren en de aanwezige kwaliteiten om iets in gang te zetten en vertrouw ik op de wil en het doorzettingsvermogen van de betrokkenen. Natuurlijk zoveel mogelijk rekening houdend met alle systemische dynamieken in die organisatie. Daarbij durf ik te zeggen dat ik niet naïef handel en de risico’s benoem, waardoor succesvol implementeren zou kunnen stagneren, maar dat is voor mij geen borgingsvraag. Zelfkritisch kijk ik naar mijzelf, ben ik te makkelijk en besteed ik onvoldoende aandacht aan borging?

Toch maar mijn hulpbronnen inschakelen, de Dikke van Dale en mijn eigen recente ervaringen. De borg voor het vakantiehuisje in de Morvan (Fr) is inmiddels een geaccepteerd fenomeen, wetende dat je enkele weken moet wachten tot die 100 euro teruggestort wordt en daarmee zijn doel volledig voorbijschiet, want de laatste herinnering bepaalt toch sterk je gevoel van tevredenheid en mogelijke aanbeveling.

En de Dikke van Dale heeft het over met een touw of ketting borgen zodat het niet losraakt. Nou dat kan ik me nog voorstellen, laatst nog ging mijn buurman nog even snel zijn zeilboot extra borgen met de komende storm, allemaal logische en legitieme borging. Maar het vastketenen van een moreel beraad, dat is toch wat anders.

Dan maar even kijken naar kwaliteitsborging, ook uit de Dikke van Dale. Je wilt bepaald gedrag, een bepaalde kwaliteit waarborgen. Mooi wel dat het woord waar ervoor komt, zegt wel iets over de waarde die gegeven wordt aan wat je wilt borgen, iets wat waar is. Of iets wat waarde heeft, wellicht is in de taal het woord waarde verworden tot waar. Een gedrag, een kwaliteit, een manier van omgang met elkaar, dat willen we borgen. De ambitie als je iets opstart en ‘implementeert’ (ook zo’n mooi woord om verder te onderzoeken) is natuurlijk terecht. En als je iets echt wilt, dan ga je er mee door, daar heb je geen borging voor nodig. Het is van waarde, dus ongeacht welke tegenstrevers er ook spelen in de organisatie, je zet door!

Ik was vandaag met een paar mensen in gesprek en bracht het onderwerp borging naar voren. Een medisch specialist, die wat werkzaamheden op mij uitvoerde en een directeur HR van een grote hotelketen. En beiden herkenden direct mijn zoektocht: “Oh, ja, plan, do, check, act cyclus. Laat me toch gewoon mijn werk doen”, zei de eerste, “Daar haal ik energie uit en niet uit al die borgingsinstrumenten”. En de HR-verantwoordelijke meldde me in het weggaan: “Het goede gesprek gaat door, digitaal, maar het gaat door.” Over borging hebben we het niet gehad bij de opzet en uitwerking van ‘het goede gesprek’ in zijn organisatie, de overtuiging om het door te laten gaan kwam uit de mensen zelf. Uit de behoefte om in gesprek te gaan met elkaar en te blijven, niet omdat het een programma is, maar omdat de ervaringen leiden tot nieuwe inzichten, tot zin in een volgende bijeenkomst, tot betere samenwerking en energie, juist in deze periode.

Dus borging, als dat wordt genoemd, de beste manier is om er niet aan te willen. “Nee daar doe ik niet aan, is een schijnbehoefte, zit niet in het programma”. Heerlijk toch als je dat tegen je opdrachtgever kan zeggen en er direct een gesprek plaatsvindt waar het wel over moet gaan.  Als de behoefte aan borging benoemd wordt, kun je beter een mooi beraad houden over wat we echt waardevol vinden en daarover met elkaar in gesprek gaan. En dat keer op keer, heerlijk. Daar krijg je toch zin an, en dat zonder borg.

Roeland ten Napel is praktisch filosoof, teamcoach en organisatiebegeleider en begeleidt morele beraden in diverse organisaties.


Roeland ten Napel is een trainer en coach met een hotel management achtergrond en een brede blik op de wereld. Hij is een teamcoach, leidt gesprekken of morele beraden en doet individuele filosofische coaching. Zowel korte als uitgebreide trajecten. Roeland is creatief en zelf ook blijvend in ontwikkeling. Hij heeft zijn beroepsopleidingen gevolgd bij Phoenix, de UvA en ISVW.